Purpose: Trendelenburg position is
commonly used during appendectomy surgery. However, the potential effects of
this non-physiological position on child patients, especially on intraocular
pressure (IOP) is not known much. In this study we aimed to evaluate the
changes on IOP caused by increased intraabdominal pressure and altered patient
position in patients who underwent laparoscopic appendectomy in trendelenburg
position.
Methods: 25 patients (10 girls, 15 boys)
without any previous ophthalmological problem who underwent emergency
laparoscopic appendectomy with the diagnosis of acute appendicitis were
recruited to the study. The age, sex, and body mass index (BMI) of the patients
were recorded. Anesthesia protocol was standardized for all patients. IOP
values of the right and the left eyes and mean arterial blood pressures (MABP)
were measured before anesthesia (T1), after the induction of general anesthesia
(T2), after the entubation (T3), 5 minutes after the pneumoperitoneum was
maintained at 12 mmHg pressure in supine position (T4), 5 minutes after the
trendelenburg positioning at 12 mmHg pressure (T5), 5 minutes after increasing
the intraabdominal pressure to 14 mmHg while the trendelenburg position
maintained (T6), after the return to supine position at the end of the surgery
(T7), and 5 minutes after the patient was extubated (T8). A handheld
applanation tonometer (Tono-pen, Reichert Inc., USA) was used for IOP
measurement. Ocular perfusion pressure (OPP) was calculated by using the
formula below: OPP=MABP-IOP. ANOVA test was used in repeated measurements to
evaluate the average difference between T1-T8 values of each individual.
Results: Mean age of patients was 12,32 ±
3,01 (8 to 16) years. Mean BMI was 17,44 ± 2,11
kg/m2 (15 to 23 kg/m2). Accepting the IOP measured
before anesthesia(T1) as baseline, while
there was a significant decrease in the IOP values after the induction of
anesthesia (T2) in both eyes ( p˂0.05), there was no significant difference in
the IOP values of the patients in which pneumoperitoneum was maintained at 12
mmHg pressure at supine position (T4) ( p˃0.05). But, IOP was significantly
increased at T5 and T6 in both eyes (p˂0.05). The highest IOP was measured
after the trendelenburg position with pneumoperitoneum maintained at 14 mmHg
(T6) (p= .000). Additionally, while there was no significant difference between
the IOP values of the right and the left eyes at T4 (p˃ 0.121), at T5 and T6
IOP in the left eyes were significantly higher than the left eyes (p˂0.05).
This may be related to the adjustment of trendelenburg position with a left
slope. OPP of both eyes were significantly lower at T5,T6, and T7 when compared
to T1 (p˂0.05).
Conclusion: Increase in the intraabdominal
pressure (up to 14 mmHg) (T4), solely, significantly increases the IOP that was
decreased after the induction of the anesthesia, but there is no significant increase when
compared with the IOP before the anesthesia. However, IOP significantly
increases in in both eyes of the patients who were given trendelenburg position.
These results may give an impression that position is more effective in the IOP
increase during laparoscopic surgery.
Keywords:
Amaç: Trendelenburg pozisyonu laparoskopik apendektomi cerrahisi sırasında sık kullanılmaktadır. Fakat bu fizyolojik olmayan pozisyonun çocuk hastalar üzerindeki potansiyel etkileri, özellikle de göz içi basınç (GİB) üzerine etkisi fazla bilinmemektedir. Biz bu çalışmada trendelenburg pozisyonunda laparoskopik apendektomi yapılan hastalarda artan intraabdominal basınç ve değişen hasta pozisyonunun göz içi basınç (GİB) üzerinde meydana getirdiği değişiklikleri değerlendirmeyi amaçladık.
Gereç-Yöntem: Çalışmaya akut apandisit ön tanısıyla acil olarak laparoskopik apendektomi yapılan, daha öncesinde herhangi bir göz problemi olmayan 25 hasta(10 kız, 15 erkek) dahil edildi. Olguların yaş, cinsiyet ve vücut kitle indeksleri (VKİ) kaydedildi. Anestezi protokolü tüm çalışma hastalarında standardize edildi. Hastaların anestezi öncesi (T1), genel anestezi indüksiyonu sonrası (T2), entubasyon sonrası (T3), supin pozisyonda 12 mmHg basınçla CO2 pnömoperitoneumu oluşturulduktan 5dk sonra (T4), 12 mmHg basınçla trendelenburg pozisyonu verildikten 5dk sonra(T5), trendelenburg pozisyonu devam edip intraabdominal basınç 14 mmHg’ya çıkarıldıktan 5 dk sonra(T6), cerrahi tamamlanıp tekrar supin pozisyona getirildikten sonra(T7) ve hasta ekstübe edildikten 5 dk sonra (T8) sağ ve sol gözün GİB değerleri ve ortalama arteriyel kan basınçları (OAB) ölçüldü. GİB ölçümü için, elde taşınabilen aplanasyon tonometresi (Tono-pen Avia, Reichert Inc., ABD) kullanıldı. Oküler perfüzyon basıncı (OPP) aşağıdaki formül kullanılarak hesaplanıldı: OPP= OAB – GİB. Her bir hasta bireyin T1-T8 değerleri arasında ortalama farklılıkları test etmek için tekrarlı ölçümlerde ANOVA testi kullanıldı.
Bulgular: Hastaların yaş ortalaması 12,32 ± 3,01 (8 ila 16 yıl) yıldı. VKİ ortalama 17,44 ± 2,11 kg/m2 (15-23 kg/m2) idi. Anestezi öncesinde ölçülen İOP (T1) değerleri referans alındığında anestezi indüksiyonundan sonra ölçülen her iki gözdeki İOP değerlerinde (T2) anlamlı bir azalma var iken ( p˂0.05), supin pozisyonda 12 mmHg basınçla pnömoperitoneum oluşturulan (T4 ) hastaların GİB değerlerinde anlamlı fark görülmedi ( p˃0.05). Ancak T5 ve T6 da her iki gözde ölçülen GİB anlamlı olarak artmıştı (p˂0.05). En yüksek GİB trendelenburg pozisyonda 14 mmHg ile pnömoperitoneum oluşturulduktan sonra (T6) ölçüldü (p= .000). Ayrıca T4 de sağ ve sol göz GİB değerleri arasında anlamlı fark yok iken (p˃ 0.121) T5 ve T6’da anlamlı olarak sol göz İOP’ı sağa göre daha yüksekti (p˂0.05). Buda trendelenburg ile birlikte sol tarafa doğru verilen eğimle ilişkili olabilir. Her iki gözün OPP ları da T5,T6 ve T7 de, T1 ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak daha düşüktü (p˂0.05).
Sonuç: İntraabdominal basınç artışı (14 mmHg ya kadar) (T4) tek başına anestezi indüksiyonu sonrası düşen GİB’i anlamlı olarak yükseltmekte ancak anestezi öncesi GİB ile karşılaştırıldığında anlamlı bir artış olmamaktadır. Ancak trendelenburg pozisyonu verilen hastalarda anlamlı olarak her iki gözde GİB’leri artmaktadır. Bu sonuçlar laparoskopik cerrahide göz içi basınç artışında pozisyonun daha etkili olduğunu düşündürebilir.
Anahtar Kelimeler: