The Impact of Bladder Volume and Compliance on Ultrasonographic Bladder Wall Thickness in Patients with Spina Bifida

SG Bozbeyoğlu*, F Ersoy**, A Canmemiş***, İ Alataş****, ŞK Özel***

*Istanbul Medeniyet University, Goztepe, Prof. Dr. Suleyman Yalcın City Hospital, Department of Radiology
**Istanbul Medeniyet University Göztepe Training and Research Hospital, Department of Pediatric Surgery
***Istanbul Medeniyet University Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın City Hospital Department of Pediatric Urology
****Başkent University Istanbul Hospital Department of Neurosurgery

Aim

Ultrasonographic bladder wall thickness (BWT) is an important parameter predicting the bladder status in patients with neuropathic bladder dysfunction. There is no consensus in the literature which ideal technique may be suitable for proper measurements. The aim of this study was to define the differences of measurements under different compliance and volume values to delineate the ideal condition for BWT measurement.

Methods

Patients with the diagnosis of neuropathic bladder dysfunction under clean intermittent catheterization (CIC) were enrolled. Patients were divided into normal compliance (NC) and low compliance (LC) groups according to their urodynamic results. Functional bladder capacity was defined as the bladder volume at the time of CIC and full thickness BWT from anterior, posterior, right and left bladder walls were measured ultrasonographically at this point. Same measurements were done after bladder was emptied to 50% full and complete empty conditions. These data, together with urodynamic parameters, age, gender and body mass index were compared.

Results

There was a total of 50 patients in the study (NC group n:21, LC group n:29). The mean age of a total of 24 girls and 26 boys was 6,45±4,07 years. There was no significant difference on demographic data and urodynamic parameters between groups. While there was a significant increase in BWT in all measurement sites as bladder volume decrease, no significant change was observed from anterior and posterior sites depending on bladder compliance status. Right BWT in NC group was 1,58±0,68 mm while this was 2,18±1,35 mm in LC group (p=0,044). Left BWT was 1,45±0,44 mm in NC group and this value was 2,02±1,4 mm in LC group (p=0,033). Best correlation between bladder volume and BWT was observed in anterior measurements although there was relatively weak negativity (p=0,049, r=-0,280).

Conclusions

Bladder wall thickening secondary to decreased compliance may be more prominent in lateral walls in patients with neuropathic bladder dysfunction. Anterior bladder wall may give the best correlation with bladder volume. To make a better clinical judgement, these issues should be considered while measuring BWT with ultrasonography in these patients.

Keywords: Spina Bifida, Bladder wall thickness, Ultrasonography, Bladder compliance, Volume

Spina Bifidalı Hastalarda Ultrasonografik Mesane Duvar Kalınlığı Ölçümüne Mesane Hacim ve Kompliyansının Etkisi

SG Bozbeyoğlu*, F Ersoy**, A Canmemiş***, İ Alataş****, ŞK Özel***

*İstanbul Medeniyet Üniversitesi, Göztepe, Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi, Radyoloji Anabilim Dalı
**İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi, Çocuk Cerrahisi Kliniği
***İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Prof. Dr. Süleyman Yalçın Şehir Hastanesi Çocuk Ürolojisi Kliniği
****Başkent Üniversitesi İstanbul Hastanesi Beyin Cerrahisi Kliniği

Amaç

Nöropatik mesane disfonksiyonu olan hastalarda, ultrasonografik mesane duvar kalınlığı, mesanenin durumunu gösteren önemli parametrelerden biridir. Hangi ideal durumda ölçüldüğünde en uygun sonucu vereceğine dair literatürde fikir birliği bulunmamaktadır. Bu çalışmanın amacı farklı kompliyans ve hacim durumunda yapılan ölçümlerdeki farklılıkların ortaya konularak en ideal metodun tanımlanabilmesidir.

Yöntem

Nöropatik mesane tanısı ve temiz aralıklı kateterizasyon (TAK) ile takip edilen hastalar değerlendirmeye alındı. Hastalar ürodinami sonuçlarına göre normokompliyan (NK) ve düşük kompliyan (DK) mesane olarak iki gruba ayrıldı. TAK zamanı geldiğindeki fonksiyonel mesane kapasitesi dolu mesane olarak tanımlandı ve bu noktada mesane duvarının anterior, posterior, sağ ve sol lateral duvarlarında tam kat mesane duvar kalınlığı ölçüldü. Aynı ölçümler TAK kateteri takılıp mesane boşaltılarak kapasitenin %50 dolu ve tam boş olduğu noktalarda, yeniden yapıldı. Bu verilerle, hastaların ürodinamik parametreleri, yaş, cinsiyet ve vücut kitle indeksleri hesaplanıp karşılaştırıldı.

Bulgular

Çalışmaya toplam 50 hasta dahil edildi (NK grubu n:21, DK grubu n:29). 24 kız, 26 erkek hastanın yaşları ortalama 6,45±4,07 yıl idi. Gruplar arasında demografik verilerde ve ürodinamik parametrelerde anlamlı fark saptanmadı. Tüm duvar ölçümlerinde mesane hacminin azalması ile duvar kalınlığında anlamlı artma olmasına rağmen, anteriorda ve posteriorda kompliyans durumuna göre bir farklılık gözlenmedi. Sağ yan duvar kalınlığı NK grubunda ortalama 1,58±0,68 mm iken DK grubunda 2,18±1,35 mm bulundu (p=0,044). Sol yan duvar kalınlığı ise NK grubunda 1,45±0,44 mm iken DK grubunda 2,02±1,4 mm olarak gözlendi (p=0,033). Mesane hacmi ile en iyi korelasyonun anterior duvarda olduğu tespit edildi (p=0,049, r=-0,280).

Sonuç

Nöropatik mesaneli hastalarda kompliyans azalmasına bağlı mesane duvar kalınlaşması en belirgin yan duvarlarda gözlenmiştir. Mesane hacmi ile en iyi korelasyon gösteren bölge anterior mesane duvarı olabilir. Ultrasonografi ile mesane duvar kalınlığı ölçümünde bu özelliklerin bilinerek sonuçların yorumlanması, daha doğru klinik değerlendirmeye imkan verebilir.

Anahtar Kelimeler: Spina Bifida, Mesane duvar kalınlığı, Ultrasonografi, Mesane kompliyansı, Hacim