Aim: To present the detection and surgical management of complicated pancreas divisum anomaly in a case with chronic pancreatitis and upper-gastrointestinal system(gis) bleeding with no identified etiology
Case: 9 year old female patient applied to an outer clinic with abdominal pain and had the diagnosis of acute pancreatitis in 2016. After repeated attacks, was investigated with a prediagnosis of autoimmune pancreatitis in 2018. MRCP and CT showed necrosis in the head of pancreas, pseudocysts, dense fluid collection and abscess. After long term steroid treatment, she experienced severe abdominal pain, hematemesis/melena, and was referred to our clinic. After evaluation, pancreas divisum was detected. Endoscopy was performed, esophagitis and duodenitis were detected, a rubbed out papilla Vateri with a suspicious fistula orifice located proximally was seen. Angiography was performed but no source was detected. At the surgical exploration discoloration, lobulation, stiffness of the head and neck, two intraprenchymal pseudocysts in the head-uncinate process of the pancreas were seen. Pylorus and spleen preserving Whipple operation was performed. Duodenal specimen was opened vertically at the antimesenteric side, a broad fistula orifice was seen cranial to the major papilla. Fistula was traced into a big pseudocyst and the minor papilla opened to a smaller pseudocyst. Immunohistopathological examination didn’t show autoimmune pancreatitis, displasia or neoplasia. Histomorphological findings were in consistance with pancreas divisum. MRI at post-operative 2nd month showed intact anastomosis with no intrahepatic bile duct or Wirsung dilatation. Patient is still being followed up, currently in post-operative first year, complaint free.
Result: In cases of chronic pancreatitis of pediatric age group, congenital anomalies of the head and ductal openings of the pancreas should be kept in mind. Cases may present with upper gis bleeding. With surgical treatment specified to the anomaly, a case with high risc of morbidity and mortality, was successfully managed.
Keywords: pancreatitis, pseudocyst, hematemesis, melena, pancreas divisum
Amaç: Etiyolojisi açıklanamayan kronik pankreatit ve üst-gastrointestinal sistem(gis) kanaması ile başvuran olguda komplike olmuş pankreas divisum anomalisinin saptanma ve cerrahi yönetiminin sunulması
Olgu: 9 yaşında kız hasta, 2016 yılında karın ağrısı yakınmasıyla başvurduğu merkezde akut pankreatit tanısı almış. 2018’de tekrarlayan ataklar sonrası otoimmün pankreatit ön tanısı ile araştırılmış. MRCP ve BT incelemelerinde pankreas başında giderek büyüyen nekroz, iki adet psödokist, yoğun içerikli koleksiyon ve abse şüphesi oluşan hastada uzun dönem steroid tedavisi sonrası şiddetli ağrı, abondan hematemez ve melena gelişmesi üzerine tarafımıza yönlendirildi. Hastanın tetkikleri değerlendirildiğinde pankreas divisum anomalisi saptandı. Kanamaya yönelik yapılan endoskopide özefajit ve duodenit saptandı, papilla Vateri silik ve hemen proksimalinde şüpheli fistül ağzı görüldü, ulcus saptanmadı. Pre-operatif hazırlık sırasında kanamanın tekrarlaması üzerine anjiyografi yapıldı, kanama odağı saptanmadı. Stabilizasyon sonrası yapılan cerrahi eksplorasyonda pankreas baş-uncinate bölgesinde yerleşik iki adet intraparenkimal pankreatik pseudokist, pankreas baş ve boyun kesiminde taş kıvamında sertlik, renk değişimi ve lobulasyon saptandı. Pilor ve dalak koruyucu Whipple operasyonu (pankreas baş ve uncinat rezeksiyonu, total duodenektomi, pankreatikojejunostomi, koledokojejunostomi, duodenojejunostomi, kolesistektomi) yapıldı. Piyesteki duodenum vertikal olarak antimezenterik yüzden açılınca minör ve majör papillaların kranialinde bir adet ağzı oldukça geniş bir fistül saptandı. Fistül takip edildiğinde büyük çaplı pseudokiste açıldığı, minör papillanın ise ayrı bir daha küçük pseudokiste açıldığı görüldü. Patolojik incelemede immunhistokimyasal olarak otoimmun pankreatit, displazi/neoplazi yönünde bulgu saptanmadı. Histomorfolojik bulgular klinik ve görüntüleme yöntemleri ile beraber pankreas divisum ile uyumlu olarak değerlendirildi. Post-operatif ikinci ay MR incelemesinde anastomoz sağlam görünümde, patolojik koleksiyon, intrahepatik safra yolu veya Wirsung kanalı dilatasyonu saptanmadı. Geç dönem komplikasyonu saptanmayan hasta güncel durumda post-operatif birinci yılındadır, yakınmasız şekilde takibi sürmektedir.
Sonuç: Pediatrik yaş grubunda kronik pankreatit olgularında pankreas baş ve pankreatik kanal açılım anomalileri akılda tutulmalıdır. Olgular üst-gis kanaması ile prezente olabilir. Anomaliye yönelik cerrahi yönetim ile, yüksek morbidite ve mortalite riski taşıyan olguda başarılı sonuç elde edilebilmiştir.
Anahtar Kelimeler: pankreatit, psödokist, hematemez, melena, pankreas divisum