Burns are still an important mortality and morbidity problem all over the world. Human studies are limited, owing to ethical concerns and inability to achieve standardization. Therefore, studies are concentrated on experimental methods. But also, currently there is a lot of questions and problems that are awaiting for resolution. On the other hand, the effect of animal models on human skin(HS) is unknown as well. From the point of view, it was aimed to evaluate the depth of burn on ex-vivo HS and to compare the HS results with rats.
Following obtaining inform consent, skins of patients that are planned to underwent full thickness healthy skin excision (abdominoplasty), except for experimental purposes, have been included. HS was wrapped to the fresh frozen plasma(FFP) soaked gauze and transported with a vacuum bottle at +4°C. A total of three different temperatures (60, 80 and 100°C) and two different pressure (0,88kg/cm2 for high [p(+)] and 0,21kg/cm2 for low pressure[p(-)]) groups were created with standardized apparatus. 7 burns were generated with 10 secs of duration. Excisional biopsy was performed after one hour of injury. In all groups healthy dermis-epidermis, burn depth was compared. Furthermore, results of HS were compared with rats according to our previous study.
No difference was detected between healthy HS measurements. Least burn depth(10.5±0.7%) was stated in 60°C-p(-)group and at most in 100°C-p(+)(92.0±2.7)group. The experimental model applied on HS and rats were exactly the same. No significance was detected in 80°C-p(+)[HS(%71±2.1) * rats(%78±1.7)] groups, however the HS burn depths were superficial.
Pressure and temperature together increases burn depths in HS however in contact burns ex-vivo HS burns much more superficial according to rat skin. First degree burn is observed at 60°C-p(-), superficial 2nd degree at 60°C-p(+), 80°C-p(-); deep 2nd degree burn was achieved at 80°C-p(+) and 3rd degree at 100°C-p(+) in ex-vivo HS.
Keywords:
Yanık çocuk ve erişkinde tüm dünyada önemli mortalite ve morbidite sorunudur. Gerek etik gerekse de standardizasyonun sağlanamaması nedeniyle insan çalışmaları sınırlıdır. Bu nedenle çalışmalar hayvan deneyleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Ancak halen gerek fizyopatoloji ve gerekse de tedavi açısından yanıt bekleyen birçok soru ve sorunlar vardır. Ancak modellerde kullanılan yöntemlerin insan derisi(İD) üzerindeki etkileri karşılaştırılmamıştır. Bu noktadan hareketle standardize yanık modelinde hayvan deneylerinde kullanılan modellerin ex-vivo İD etkileri ve hayvan yanıkları ile karşılaştırılması amaçlanmıştır.
Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi AD’da, deneysel amaçlar dışındaki nedenlerle sağlıklı deri eksizyonu yapılan olguların (abdominoplasti, mamoplasti) derileri, bilgilendirilmiş onam alınarak kullanıldı. Örnekler +4°C da plazma ile ıslatılmış gazlı bezde laboratuvara nakledildi. Standardize düzenekte 60, 80, 100°C’lık 3 grup ve her grupta yüksek(0,88kg/cm2) ve hafif basınç (0,21kg/cm2) alt grupları oluşturuldu. Her grupta 7 yanık alanında, uygulama süresi 10 sn. ile sınırlandırıldı. İşlem sonrasında 1. saatte eksizyonel biyopsi yapıldı. Gruplar kendi içinde yanık derinlikleri ve dermis-epidermis kalınlıkları açısından karşılaştırıldı. Ex-vivo İD’deki model daha önce sıçan çalışmamızda da kullanılmıştır. Her ikisinin sonuçları da karşılaştırıldı.
İD’de dermis ve epidermis kalınlıkları açısından istatistiksel fark saptanmadı. 60°C-p(-) grupta en düşük oranda (% 10,5±0,7) ve sadece epidermise sınırlı yanık elde edilirken, 100°C-p(+) grupta en yüksek oranda (%92,0±2,7) yanık elde edildi. İD ve sıçanlara uygulanan sıcaklık, uygulama süresi ve basınç açısından fark yoktu. İstatistiksel olarak sadece İD 80°C-p(+) (%71±2,1) ile sıçan derisi 80°C-p(+) (%78±1,7) grubu arasında fark saptanmamakla birlikte İD’nin aynı koşullarda daha yüzeyel yandığı görüldü.
Exvivo İD’de basınç ve sıcaklık yanık derinliğini artırmaktadır ancak temas yanığı modelinde ex-vivo İD’de yanık oranları sıçan derisine göre daha yüzeyel olmaktadır. İD’de 60°C hafif basınçta 1. derece; 60°C yüksek basınç ve 80°C düşük basınçta 2. derece yüzeyel, 80°C’da yüksek basınçta 2. derece derin ve 100°C’da yüksek basınçta 3. derece yanık elde edilmektedir.
Anahtar Kelimeler: